Tarnów i region tuż po wkroczeniu wojsk niemieckich we wrześniu 1939 roku. Początek okupacji w mieście na archiwalnych zdjęciach

Wejście do miasta oddziałów niemieckich poprzedziły kilkudniowe naloty Luftwaffe, połączone z bombardowaniem Tarnowa oraz Państwowej Fabryki Związków Azotowych w Mościcach.

Wcześniej, bo już 28 sierpnia doszło do zamachu bombowego na tarnowskim dworcu kolejowym przeprowadzonego przez niemieckiego agenta. Bomba eksplodowała o godzinie 23:18, zabijając 20 ludzi i raniąc 35 kolejnych.

W nocy z 5 na 6 września wycofujący się z Tarnowa żołnierze polscy podpalili przedwojenny gmach poczty polskiej, który znajdował się przy ulicy Urszulańskiej, vis a vis obecnego kościoła św. Maksymiliana. Piękny budynek był jedną z wizytówek miasta. Decyzję o jego spaleniu podjęto, by istotne urządzenia i dokumenty nie wpadły w ręce Niemców.

Aby odciąć armii niemieckiej dostęp do miasta wysadzono również mosty na Białej i Dunajcu w Zgłobicach oraz kolejowy w Bogumiłowicach.

Wraz z wkroczeniem okupanta życie w mieście zamarło. Opustoszały ulice, zamknięto sklepy. Niemieccy żołnierze obsadzali skrzyżowania i główne place w Tarnowie. Władza w mieście została przejęta przez Wehrmacht. Komenda miasta na swoją siedzibę zajęła budynek starostwa przy pl. Sobieskiego. Za wychodzenie z domu między godz. 19 a 5 rano, urządzanie zgromadzeń groziło aresztowanie, za akty sabotażu i rabunek – sąd wojenny, a za posiadanie broni – rozstrzelanie.

Już 9 września w mieście powstały obozy przejściowe dla jeńców polskich. Przebywało w nich ok. 7-8 tysięcy osób. Początkiem listopada jeńcy zostali wywiezieni do obozów do Rzeszy.

26 października 1939 roku, okupujący polskie obszary Niemcy przekazali władzę sprawowaną dotąd przez Wermacht w ręce własnej administracji cywilnej i wprowadzili nowy podział administracyjny zagarniętych ziem. W wyniku tych zmian Tarnów znalazł się na obszarze nowego tworu administracyjno-politycznego – Generalnego Gubernatorstwa i stał się siedzibą powiatu tarnowskiego, wchodzącego w skład okręgu Kraków (Distrikt Krakau).

Więcej zdjęć Tarnowa z początku wojny można zobaczyć w albumie Marka Tomaszewskiego: "Tarnów. Okupacja 1939-1945"

Arkadiusz Mularczyk w Bochni o reparacjach