Oto co zostało po mieszkańcach okolic Tarnowa sprzed tysięcy lat. Efekty wykopalisk wystawiono w Muzeum Okręgowym w Tarnowie

Gwoździec to niewielka wieś w gminie Zakliczyn licząca niespełna tysiąc mieszkańców, która przez ostatnie lata była obiektem zainteresowania badaczy historii. Już w 1986 roku w trakcie badań powierzchniowych prowadzonych w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski ustalono, że w Gwoźdźcu przed epoką brązu mogła znajdować się osada.

Potwierdzono to dziesięć lat później, gdy archeolodzy w zachodniej części miejscowości rozpoczęli wykopaliska. Odkryli wtedy kilka obiektów, w tym rodzaj piwniczki gospodarczej do przechowywania zboża. Odnalezione tam fragmenty materiału ceramicznego i krzemiennego pozwolił datować osadę na okres wczesnego neolitu związanego z kulturą ceramiki wstęgowej rytej.

- Naukowcy określają, że jest to najstarsza osada neolitu w Polsce - podkreśla Kazimierz Kurczab, dyrektor Muzeum Okręgowego w Tarnowie, które wspólnie z Instytutem Archeologii i Etnologii PAN prowadziło wykopaliska w Gwoźdźcu.

W sumie, w różnych okresach, archeolodzy w Gwoźdźcu spędzili dziewięć lat, prowadząc żmudne wykopaliska. Badacze historii w tym czasie odkryli kilkadziesiąt obiektów, które pełniły funkcje gospodarcze oraz pozostałości po tzw. długich domach, które budowano z drewnianych bali i gliny.

Oprócz ceramiki i krzemieni odnajdywano tam także przedmioty związane z tkactwem, takie jak przęśliki oraz narzędzia kamienne oraz fragmenty glinianych materiałów.

Archeolodzy określili, że stała osada istniała w Gwoźdźcu już siedem tysięcy lat temu, a osadnicy przywędrowali w te strony najprawdopodobniej zza Karpat. Podczas badań ustalono, że prehistoryczni mieszkańcy Gwoźdźca sprawnie zajmowali się rolnictwem i uprawiali pradawne odmiany pszenicy, a także jęczmień.

- Na podstawie tego, co tam odkryto, można dziś ustalić, jak wyglądały wtedy budynki, jak były rozmieszczone. Na podstawie odnalezionych resztek, można też stwierdzić, czym się żywili i jakie zwierzęta hodowali - zaznacza dyrektor Kurczab.

Końcem listopada w siedzibie tarnowskiego muzeum przy Rynku 20-21 otwarto wystawę, na której prezentowane są efekty wieloletniej pracy archeologów, którzy prowadzili wykopaliska w Gwoźdźcu. Podzielona jest ona na segmenty ukazujące poszczególne aktywności życia mieszkańców wioski sprzed 7 tys. lat.

Prezentowane są najciekawsze zabytki pozyskane w trakcie przeprowadzonych badań wykopaliskowych, którym towarzyszą plansze z informacjami stanowiącymi efekt analiz zespołu badaczy z różnych dziedzin (m.in. archeobotaniki, archeozoologii, traseologii).

Wystawę można oglądać do 21 kwietnia 2024 roku. Jej kuratorką jest Agnieszka Kukułka, która była zaangażowana w wykopaliska koło Zakliczyna.

Targ Regionalny kusi lokalnymi smakami