Największy w Tarnowie pomnik - ofiar wojny i faszyzmu, przejdzie konieczną renowację. Miasto może liczyć na wsparcie ministerstwa kultury

Odsłonięty w 1966 roku pomnik składa się z dwóch kompozycji przestrzennych. Pierwsza symbolicznie przedstawia zniszczony dom, ruiny, o które oparta jest w geście rozpaczy mała dziewczynka. Dodatkowymi elementami kompozycji są dwa wielkie miecze, urna z ziemią z miejsc kaźni Polaków, umieszczona na ścianie zniszczonego domu, płaskorzeźba orła oraz napis 1939-1945. Na bocznej ścianie umieszczono nazwy miejscowości, gdzie masowo ginęli Polacy.

Druga kompozycja, oddalona o kilkanaście metrów od poprzedniej, przedstawia grupę trzech ludzi, którzy słaniając się z wyczerpania tworzą barykadę z własnych ciał. Jedna z postaci klęcząc pochyla głowę, opierając ręce na zgiętych kolanach w geście rezygnacji, druga przedstawia również klęczącego, ale w geście zwycięstwa unosi lewą rękę, trzecia - najbardziej tragiczna, przedstawia człowieka, który ma wyciągnięte do tyłu nogi, odchyloną głowę, jedynie lewą ręką jest połączona z poprzednikami. W miejscu serca ma wielką dziurę – symbol wydartej duszy.

Pomnik upamiętnia blisko 40 tysięcy poległych i zamordowanych mieszkańców Ziemi Tarnowskiej. Miejsce, na którym stanął monument wybrane zostało nieprzypadkowo. Znajdowało się pomiędzy więzieniem a siedzibą Gestapo. Według relacji ustnej Antoniego Berowskiego, więzionego i przesłuchiwanego w jednym i drugim budynku, ciała zamordowanych w trakcie przesłuchiwań na Gestapo więźniów, były wynoszone nocą w koszu na bieliznę do dorożki i wywożone w nieznane miejsca. Jednym z nich mógł być plac, na którym wzniesiono pomnik, obok Starego Cmentarza.

Pomnik to wspólne dzieło Bogdany Ligęzy-Drwal oraz Anatola Drwala, których rzeźby można spotkać w wielu miejscach Tarnowa. Od jego powstania minęło już blisko 60 lat, a ząb czasu zrobił swoje.

W ramach planowanych prac poszczególne elementy monumentu zostaną oczyszczone z różnego rodzaju nawarstwień: brudu, kurzu, fałszywej patyny oraz zacieków z rdzy, glonów i mchu. W ramach prac konserwatorskich odtworzone mają zostać szlichty mineralne na elementach betonowych. Urnę i litery wykonane z brązu zostaną oczyszczone i zabezpieczone preparatem akrylowym. Planowany jest także remont otoczenia pomnika. Plac wygląda fatalnie. Betonowe płyty są pozapadane i popękane, a wykonany z granitowych kamieni murek rozsypuje się w oczach i pełno w nim ubytków.

Całkowity koszt inwestycji szacowany jest na blisko 140 tysięcy złotych. Dofinansowanie z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego wynosi blisko 125 tys. zł.