Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Tarnów. Sensacyjne odkrycie XIX-wiecznych map

Robert Gąsiorek
Maciej Dudek nie krył zaskoczenia, gdy natrafił w tarnowskim sądzie na mapy z XIX wieku. - To cenne odkrycie - przekonuje
Maciej Dudek nie krył zaskoczenia, gdy natrafił w tarnowskim sądzie na mapy z XIX wieku. - To cenne odkrycie - przekonuje Robert Gąsiorek
Na odnalezienie starych planów kilkuset miejscowości regionu historycy dawno stracili nadzieję, a one leżały w archiwum sądu.

Znalezisko w zakamarkach tarnowskiego sądu zaskoczyło historyków. To dla nich rarytas, bo geodezyjne mapy z połowy XIX wieku są w bardzo dobrym stanie. Ułatwią pracę zawodowym i amatorskim badaczom historii oraz geografii regionu sprzed blisko dwóch stuleci.

- Na ich podstawie można dokonać rekonstrukcji historycznej mapy całego regionu - uważa Kazimierz Bańburski, kustosz z Muzeum Okręgowego w Tarnowie.

Rutynowa kontrola

Niespodziewanego odkrycia dokonali pracownicy Archiwum Narodowego podczas kontroli archiwalnych zbiorów znajdujących się w gmachu Sądu Okręgowego w Tarnowie.

Badacze sprawdzali tam między innymi warunki przechowywania dokumentów w wydziale ksiąg wieczystych.

- W jednym z magazynów naszą uwagę zwrócił duży stos wielkoformatowych arkuszy. Gdy przyjrzeliśmy się im bliżej, okazało się, że mamy do czynienia z mapami katastralnymi z XIX wieku - relacjonuje Maciej Dudek, kierownik tarnowskiego oddziału Archiwum Narodowego.

W sumie odnaleziono kilka tysięcy planów przedstawiających aż 450 miast i wiosek z regionu tarnowskiego. Wykonywano je w latach 1846-1852. Nie noszą śladu żadnych dopisków, co najwyżej mają przybrudzone brzegi.

Żeby ściągać podatki

Mapy wykonali geodeci monarchii austro-węgierskiej w skali 1:2880.

- Sporządzono je, by sprawniej pobierać podatki od właścicieli nieruchomości. Jak na tamte czasy, są bardzo szczegółowe. Pokazują nie tylko własność posiadaczy dworów, ale również prostych ludzi. Odpowiednimi kolorami pozaznaczano na nich lasy, rzeki oraz drogi - podkreśla Maciej Dudek.

Na dokumentach widnieją stare nazwy miejscowości i przysiółków, które zanikały w późniejszym okresie.

- Dzięki mapom możemy zaobserwować gdzie i jak przebiegały rzeki, bo z czasem zmieniały one swoje koryta - dodaje Kazimierz Bańburski.

Zobaczą je wszyscy

Historycy wiedzieli o istnieniu map, ale nie mieli pojęcia czy przetrwały do naszych czasów.

- Gdy powstały znajdowały się we Lwowie. Później wędrowały po Galicji. Jak trafiły do sądu? Tego jeszcze nie ustaliliśmy - zaznacza Dudek.

Mapy zostały już poddane procesowi odkażania we Wrocławiu, po czym zdeponowano je w tarnowskim oddziale Archiwum Narodowego. Przechowywane są w specjalnych opakowaniach, które powstrzymują rozkład papieru. Wkrótce obejrzeć je będzie mógł każdy, bo zostaną udostępnione w formie elektronicznej.

- Niestety wśród tysięcy materiałów brak map samego Tarnowa - przyznaje Dudek.

WIDEO: Jak zabezpieczyć się przed długami?

Autor: Dzień Dobry TVN, x-news

od 12 lat
Wideo

echodnia.eu Świętokrzyskie tulipany

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wróć na tarnow.naszemiasto.pl Nasze Miasto