W miejscu jednej z mogił na obrzeżach nekropolii przez lata znajdowało się puste, porośnięte trawą miejsce. O tym, że jest tutaj grób, nikt nie wiedział, ponieważ nie było żadnej tabliczki ani nawet małego krzyża. Udało się ustalić, że spoczywa tu Antoni Trzepla, pseudonim Krakus, członek rady WiN (Wolność i Niezawisłość) w Brzesku, były kierownik placówki WiN w Przybysławicach.
Żołnierz antykomunistycznego podziemia został skazany wyrokiem Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie 20 marca 1948 r. za przynależność do oddziałów niepodległościowych, które po zakończeniu wojny walczyły z sowietyzacją Polski. Rozstrzelano go w czerwcu tego samego roku.
Za podobną działalność na śmierć skazany został również pochodzący z Radgoszczy Jan Kmieć - kolega Antoniego Trzepli, były żołnierz AK, a po wojnie zrzeszenia WiN.
- Ustalenie miejsca jego pochówku okazało się zadaniem jeszcze trudniejszym. W latach siedemdziesiątych ówczesne władze zgodziły się bowiem na to, aby na jego mogile powstał murowany nagrobek, w którym pochowano zupełnie obcą osobę - zauważa Adam Ryba, pasjonat lokalnej historii.
- Takie sytuacje zdarzały się. Czasem było to działanie zupełnie przypadkowe, w nieświadomości, czasem - celowe, aby dodatkowo zatrzeć pamięć o żołnierzach wyklętych - przyznaje Marcin Kasprzycki z Instytutu Pamięci Narodowej w Krakowie.
W sobotę o godz. 11, w miejscu mogiły Antoniego Trzepli oraz obok nagrobka, pod którym pochowany jest Jan Kmieć, ustawione będą brzozowe krzyże. Odprawione zostaną także obrzędy pogrzebowe. Niewykluczone, że szczątki Jana Kmiecia zostaną docelowo ekshumowane i złożone w innym miejscu.
Cztery lata temu na cmentarzu w Tarnowie-Krzyżu odnaleziono miejsca pochówku Mieczysława Cielochy i Stanisława Kiełbasy, żołnierzy wyklętych rodem z Woli Rzędzińskiej i Jodłówki Wałek. Pierwszy zasłynął m.in. zamachem na kapitana NKWD Lwa Sobolewa, odpowiedzialnego za torturowanie i śmierć żołnierzy podziemia. Ich bliscy szukali ich grobów przez ponad 60 lat. Decyzją wojewody zostały objęte państwową ochroną. Miejsce mogił zastąpił marmurowy nagrobek z umieszczoną na nim tablicą.
Codziennie rano najświeższe informacje, zdjęcia i video z regionu. Zapisz się do newslettera!
Katastrofa śmigłowca z prezydentem Iranu. Co dalej z tym krajem?
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
