Wierzchosławice. Pół wieku Muzeum Wincentego Witosa. Wielkie obchody jubileuszu w "nowej zagrodzie"

W skład muzeum wchodzą rodzinny dom i zagroda, w których przed ponad stu laty żył i pracował przywódca chłopów polskich, mąż stanu i trzykrotny premier RP. Placówkę utworzono na początku lat 70-tych ub. wieku z inicjatywy jego rodziny oraz współpracowników. Niedługo potem powołano stowarzyszenie – Towarzystwo Przyjaciół Muzeum Wincentego Witosa.

Utworzenie muzeum było możliwe dzięki postawie ludzi, którzy, od pamiętnego pogrzebu w 1945 r., przywracali pamięć o Wincentym Witosie i swymi działaniami usiłowali przerwać „urzędowe milczenie” komunistycznej propagandy, jakie w stosunku do niego panowało.

Muzeum początkowo podlegało merytorycznie Muzeum Etnograficznemu w Krakowie i Muzeum Historycznemu Miasta Krakowa. Zaczęto wtedy zabezpieczać budynki, zbierano dokumenty i wszelkie pamiątki. Po reformie administracyjnej w 1975 r., wierzchosławicka placówka została włączona w struktury Muzeum Okręgowego w Tarnowie. Pierwszym kierownikiem placówki była Joanna Steindel, wnuczka Wincentego Witosa.

Muzeum składa się z dwóch części: rodzinnego domu Wincentego Witosa w Dwudniakach, w którym przyszły premier RP urodził się i spędził dzieciństwo. Wybudowany w pierwszej połowie XIX w. stanowi przykład typowego budownictwa podtarnowskiej wsi. Zbudowany jest według panujących wówczas zasad. Dach jest dwuspadowy, kryty słomą, ściany wylepiane gliną. W obejściu znajduje się też studnia z żurawiem.

Drugą, a zarazem główną częścią muzeum jest „Nowa Zagroda” – gospodarstwo Witosa, które stanowi zespół pięciu drewnianych budynków. W jego skład wchodzi: dom mieszkalny, dwie stodoły, stajnia i piwnica. Budynki są tak usytuowane, że całość tworzy czworokąt foremny. Zagrodę tę W. Witos wybudował pomiędzy 1905, a 1913 r. i przetrwała ona do dzisiejszych czasów bez większych zmian, ulegając drobnym adaptacjom na cele muzealne. W środku jest m.in. oryginalne wyposażenie, z którego korzystał Wincenty Witos. W zagrodzie prezentowane są zdjęcia, materiały, dokumenty związane z Witosem oraz Stanisławem Mierzwą, można zobaczyć stare sprzęty rolnicze oraz kolekcję starych sztandarów.

Obchody Jubileuszu rozpoczęła w niedzielę (11 września) o godz.11 msza św. w kościele parafialnym w Wierzchosławicach.
O godz. 13 w muzeum rozpoczęła się uroczystość jubileuszowa. Odsłonięto tablicę poświęconą twórcom Muzeum i Towarzystwa Przyjaciół Muzeum W. Witosa, otwarto wystawę stałą w stodole, odbyła się promocja publikacji „Drogą Witosa” opowiadającą o historii muzeum. Wystąpiły Zespół Pieśni i Tańca „Swojacy” i Orkiestra Dęta OSP z Mszany Dolnej.