Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Tatrzańskie Wici rozpoczynają się 7 lipca od Bustrycańskich nomowin. Zbóje z ceprami „za pan brat”

Marek Długopolski
archiwum organizatorów Tatrzańskich Wici
Wakacje to świetna okazja do poznania niezwykłych zwyczajów i tradycji, ale także do doskonałego wypoczynku - w górach i dolinach są przecież m.in. setki kilometrów malowniczych ścieżek

Od gęby se odejmie, a bliźniemu do. Dla niego święci w niebie tron szykują - tak Waluś Kwiczoł przed plebanem wychwalał cnoty Janosika.

W zbójnickim hetmanie, granym przez Marka Perepeczkę, w latach osiemdziesiątych kochały się wszystkie dziewczyny. I nie ma w tym nic dziwnego. Janosik świetnie się bowiem na ekranie prezentował- był młody, piękny, postawny, silny, honorowy, doskonale tańczył, miał też romantyczne usposobienie.

Czy spotkamy jeszcze dzisiaj takiego zbója? O tym najłatwiej przekonać się nie na tatrzańskich ścieżkach, a w Białce Tatrzańskiej podczas tradycyjnych wakacyjnych wyborów Harnasia Roku.

Harnaś musi być gibki

Jakimi cechami powinien charakteryzować się współczesny harnaś? - Musi mieć dobry charakter, być gibki, zgrabny i pracowity, ale smartfon i Facebook też nie powinny mu być obce- twierdzą z radosnymi iskierkami w oczach młode góralki.

I to nie wszystko. Musi też doskonale prezentować się zarówno w stroju, jak i w tańcu - tym solowym, wymagającym precyzji i świetnej techniki, a także w nieco szalonym zbójnickim, ciężkim, ale porywającym. Nieobce powinny mu być także nuty, te łozwodne, krzesane, ale i Sabałowe.

Kandydat na Harnasia Roku musi też znać gwarę, a przyda mu się także wiedza z historii zbójnictwa, pasterstwa i Podhala. Na wyłonienie tego „naj” wielki wpływ mają też testy sprawnościowe, np. podnoszenie potężnej kłody drewna na czas… Zbójnickie jury bywa bardzo wymagające… Hersztem zbójeckiej braci nie jest więc łatwo zostać.

Dlaczego akurat w Białce wybierany jest Harnaś? Bo ma zbójeckie tradycje. To z tej rozległej, malowniczo położonej podhalańskiej wsi wywodzili się zbójnicy, m.in. z rodu Nowobilskich.

Ceper i ceperka

Ubijanie masła w kiernicce, łobieranie gruli, pucenie łoscypków, pakowanie plecaka - panowie muszą do niego zgrabnie włożyć ciupagę, a panie parasolkę i wałek do… ciasta - wbijanie długich gwoździ „szczerbatym” młotkiem, przejście przez potok z parasolem w ręku po kamieniach, sznurowanie gorsetu, rąbanie drewna, rzut ciupagą do celu - takimi m.in. umiejętnościami muszą zaś wykazać się kandydaci do tytułu Cepra i Ceperki Roku.

I te wybory odbywają się w Białce Tatrzańskiej. Często ocenia się też umiejętność góralskiego tańca i śpiewu, a także tłumaczenie gwary na język literacki. Oczywiście, co roku zestaw wymyślnych zadań jest modyfikowany… Jaki będzie w tym roku? Przekonają się o tym wszyscy, którzy 3 i 4 sierpnia będą w Białce!

Aby więc sięgnąć po ten zaszczytny tytuł, trzeba się nie tylko natrudzić, ale też wykazać wielkim sprytem oraz sporą kondycją. Ubiegać się o niego mogą zaś turyści, którzy mają powyżej 18 lat, mieszkają co najmniej 99 km od Tatr, a także nie mają nic wspólnego z… góralami i góralską kulturą.

Tatrzańskie Wici

Wybory Cepra, Ceperki i Harnasia - to oczywiście tylko parę imprez z niezwykłego już 18. wakacyjnego cyklu „Tatrzańskie Wici”. Turystów kusić będą też - od 7 lipca do 15 września - inne podhalańskie miejscowości.

Jako pierwszy na swoje święto zaprosi - i miejscowych, i turystów - Bustryk. 7 lipca odbędą się w nim malownicze Bustrycańskie nomowiny. Tydzień później przyjdzie kolej na Czarną Górę i Festyn Czarnogórski oraz Dunajeckie Granie w Białym Dunajcu.

Dzień Pstrąga odbędzie się 27 lipca w Białym Dunajcu, a dzień później (28 lipca), także w Białym Dunajcu, poznamy Nojśwarniyjsom Góroleckę. Również 28 lipca Witów zaprasza na Witowiańskom watrę, a Jurgów kusi Dniem Polowaca.

Białka Tatrzańska - 3 i 4 sierpnia - tradycyjnie zadba o wybór miłościwie panujących przez rok Cepra i Ceperki Roku, a także Harnasia Roku. Dwa dni będzie trwała także Międzynarodowa Wystawa Psów Rasowych w Kościelisku-Kirach.

11 sierpnia Ząb zaprosi na Strażackie śpasy, 15 sierpnia na Siwej Polanie odbędzie się malownicze Święto Lasu, a 18 sierpnia do Poronina zjadą miłośnicy miodu na Dzień Misia, Miodu i Bartników. Dzianisz -będzie kusił Wykopkami (1 września), Kościelisko-Kiry - Polaniarskim Osodem (8 września). Tatrzańskie Wici zakończą się 15 września hucznym Festynem Bacowskim.

Piyknie pytomy

Wakacje na Podhalu to świetna okazja nie tylko do poznania podhalańskich zwyczajów i tradycji, ale także muzyki innych regionów, ludów i narodów. W podhalańskich miejscowościach będzie można bowiem również posłuchać nut cygańskich, słowackich, węgierskich, a nawet kaukaskich.

- Podhale to nie tylko wspaniała kultura, piękna tradycja, cudowne stroje, ale przede wszystkim ludzie - z pasją, miłością i wielkim sercem do tego, co robią. Tak niezwykli, jak zwyczaje, o których przetrwanie uparcie walczą - podkreśla Bartłomiej Koszarek, dyrektor Bukowiańskiego Centrum Kultury „Dom Ludowy”. I nie ma w tym odrobiny przesady.

- Piyknie pytomy - tak tradycyjnie zapraszają gospodarze podhalańskich miejscowości. I jak tu się nie skusić.

WIDEO: Trzy Szybkie

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo

Materiał oryginalny: Tatrzańskie Wici rozpoczynają się 7 lipca od Bustrycańskich nomowin. Zbóje z ceprami „za pan brat” - Dziennik Polski

Wróć na tarnow.naszemiasto.pl Nasze Miasto