Z badań opinii społecznej wynika, że nadal znaczna część Polaków przed zażyciem leku przepisanego przez lekarza czy dostępnego bez recepty, nie zagląda do dołączonej do opakowania ulotki, informującej o zalecanym dawkowaniu i możliwych interakcjach z innymi lekami, napojami czy posiłkami. Tymczasem to właśnie od sposobu przyjmowania w dużej mierze zależy, czy stosowanie danego medykamentu przyniesie efekt i pomoże w uporaniu się z chorobą czy bólem.
Łykane na pusty żołądek witaminy i preparaty z cynkiem mogą wywołać mdłości, z kolei hormony tarczycy, leki przeciw osteoporozie czy niektóre antybiotyki trudno wchłaniają się z przewodu pokarmowego i dlatego powinny być przyjmowane na czczo, najlepiej pół godziny przed śniadaniem i poranną kawą.
Sok grejpfrutowy wchodzi w interakcje z lekami przeciwalergicznymi, środkami obniżających poziom cholesterolu, preparatami stosowanymi do leczenia nadciśnienia tętniczego czy choroby niedokrwiennej serca, najlepiej powstrzymać się więc od jego spożywania 4 godziny przed i 4 godziny po przyjęciu leku.
Tabletki „nie lubią” się również z alkoholem, kawą i herbatą oraz mlekiem.
Niebezpieczna polipragmazja
O niepożądane interakcje szczególnie łatwo między różnymi substancjami czynnymi zawartymi w lekach. Na zgubne skutki tzw. polipragmazji, o której mówimy w przypadku przyjmowania co najmniej pięciu różnych lekarstw, wyjątkowo narażani są seniorzy. Wielu z nich mierzy się bowiem z szeregiem chorób przewlekłych, charakterystycznych dla jesieni życia - np. cukrzycą, osteoporozą czy nadciśnieniem - a nadzór nad terapią dodatkowo utrudnia fakt, że o ich zdrowie zazwyczaj dba kilku lekarzy, specjalizujących się w leczeniu różnych schorzeń.
Z danych NFZ, zebranych w raporcie poświęconym polipragmazji, wynika, że w 2018 r. 1,6 mln Polaków w wieku 65+ przez co najmniej miesiąc przyjmowało co najmniej pięć różnych leków.
Aż 380 tys. z nich było narażonych na tzw. polipragmazję długookresową - po co najmniej pięć różnych medykamentów sięgali oni bowiem przez cały rok.
Zjawisko wielolekowości dodatkowo pogłębiła zaś pandemia koronawirusa. Mimo apeli farmaceutów, by nie kupować leków na zapas i bez wyraźnych wskazań medycznych, wielu obawiających się o swoje zdrowie Polaków, ustawiło się bowiem w długich kolejkach do aptek po leki przeciwwirusowe, specyfiki na grypę czy suplementy na uspokojenie i dobrych sen.
Świadomy pacjent
Aby ograniczyć zjawisko polipragmazji, NFZ przygotował kampanię edukacyjną „Świadomy pacjent - skuteczna terapia” pod hasłem „Nie igraj z lekami. W grę wchodzi Twoje zdrowie”. Chcemy wyjaśnić seniorom i ich opiekunom, czym jest polipragmazja.
Do końca listopada materiały poświęcone zgubnym skutkom polipragmazji oraz sposobom ich ograniczania będą publikowane na antenach telewizyjnych i radiowych oraz w dziennikach i serwisach internetowych. Do pacjentów trafi specjalna gazeta, która tłumaczy krok po kroku, jak bezpieczne przyjmować leki oraz praktyczne bloczki, pomocne w sporządzaniu listy medykamentów - nieodzownej przy wizycie u każdego lekarza i w aptece.
Są one również dostępne do wydrukowania na stronie Akademii NFZ akademia.nfz.gov.pl w zakładce „Polipragmazja”.
Jakie są najczęstsze przyczyny biegunki u dorosłych?
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?
