Małopolska bez spalarni utonie w śmieciach. W Tarnowie instalację chcą budować Azoty z gminami. Co z planami w Sączu i na Podhalu?

Na ile procent Polska otrzyma pieniądze z KPO?

Z projektu Planu Gospodarki Odpadami Województwa Małopolskiego na lata 2023-2028 wynika, że rocznie mieszkańcy Małopolski wytwarzają ponad milion ton odpadów.

W samym Nowym Sączu na składowisko odpadów trafia co roku 7 tysięcy ton śmieci. W Tarnowie statystyczny mieszkaniec wyrzuca do kosza średnio ponad 320 kg odpadów rocznie, a w kolejnych latach ta ilość rośnie o 5 proc.

Wysypiska śmieci nie są z gumy, a gospodarka odpadami komunalnymi jest coraz droższa. Jednym ze sposobów zapanowania nad zwiększającą się ilością śmieci jest budowa spalarni odpadów.

W Tarnowie o stworzeniu termicznej instalacji przetwarzaniu odpadów mówi się od ponad dekady. Inwestycję pilotuje MPEC. Spółka zamierzała wybudować spalarnię przy ul. Spokojnej, obok elektrociepłowni "Piaskówka". Po protestach ekologów i długich bataliach w sądach, pod koniec 2022 roku decyzja środowiskowa na spalarnię została uchylona. MPEC musi ponownie przejść całą procedurę, by uzyskać niezbędne dokumenty do rozpoczęcia inwestycji.

Możliwe jednak, że wcześniej spalarnia powstanie na terenie Grupy Azoty. Chemiczny gigant od kilku lat sygnalizuje zainteresowanie tematem, ale teraz sprawa wyraźnie nabiera tempa.

- Wszystkie okoliczne gminy trzymały kciuki za sukces związany z budową spalarni przez MPEC, ale lata mijają, konkretów brak, a ceny śmieci idą do góry. Ze strony Grupy Azoty mamy właśnie konkrety, na których wszyscy skorzystają - mówi Tomasz Banek, wójt Wietrzychowic. Gmina razem z pozostałymi piętnastoma z powiatu tarnowskiego należy do Klastera Energii, który ma starać się o pieniądze na budowę spalarni na terenie Azotów.

Głównym udziałowcem spalarni byłyby samorządy, które większość funduszy na jej budowę planują zdobyć w ramach Klastera Energii z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska oraz innych rządowych instytucji wspierających inwestycje ekologiczne. W inwestycji partycypować ma również Grupa Azoty.

- Praktycznie gminy nie wydadzą ani złotówki z własnych budżetów. Montaż finansowy tej inwestycji jest fantastyczny - uważa Grzegorz Kozioł, wójt gminy Tarnów.

Do spalarni trafiałyby śmieci ze wszystkich 16 gmin w powiecie tarnowskim. Samorządowcy liczą, że dzięki temu znacząco mniej za śmieci zapłaciliby mieszkańcy.

Z kolei korzyściami dla Grupy Azoty ze spalarni byłaby wytworzona w sposób ekologiczny energia.

W innych miastach Małopolski o budowę spalarni nie jest łatwo. W Nowym Sączu instalacje termicznego przetwarzania odpadów chce wybudować spółka Newag. Inwestycja, warta około 600 mln zł, wywołała sprzeciw dużej grupy sądeczan, głównie z racji jej planowanej lokalizacji w sąsiedztwie osiedla mieszkaniowego, szkoły i przedszkola.

W sprawie spalarni odbyło się nawet referendum, ale jego frekwencja wyniosła zaledwie 6,59 procent z wymaganych co najmniej 30 proc., więc wynik: na „tak” zagłosowało 1231 osób, a 2711 było przeciwnych, nie był wiążący.

O wspólnej spalarni myślały też gminy z Podhala, ale ostatecznie z pomysłu nic nie wyszło.

Współpraca: Janusz Bobrek i Łukasz Bobek